Teknolojinin gelişimine paralel olarak hızlı bir değişim yaşayan sağlık sektöründe pandeminin etkisiyle ortaya çıkan yeni çözümler geleceğin sağlık hizmetleri anlayışına da ışık tutuyor.
Yaşanan salgın nedeniyle sosyal mesafe kurallarının uygulamaya girmesi ve karantina önlemlerinin sıkılaştırılması sağlık hizmetleri sektöründe de önemli değişiklikleri beraberinde getirdi. Teknolojinin etkisiyle endüstride hızlı değişimler zaten yaşanıyor olsa da pandemi, yaşanan değişime daha fazla dikkat çekilmesini sağladı. Sağlık hizmetlerinde yükselen teknolojik trendleri iyi bilmek ve benimsemek hem sağlık çalışanları hem de hastalar için geleceği anlamak açısından önemli.
Bu yazımızda sağlık hizmetlerinde yükselişe gelen teknolojik uygulamaları bir araya getirerek konuya dikkat çekmeyi amaçladık.
Teletıp
Salgın sürecinde sahip olduğu kritik önem bir kez daha gün yüzüne çıkan Teletıp, iletişim teknolojisini kullanarak uzak mesafeler arasında bilgi alışverişi yaşanmasını mümkün kılıyor; tanı, tedavi, değerlendirme, önleyici hekimlik müdahalelerini gerçekleştirmeyi sağlıyor.
Teletıp sayesinde doktorlar, hastalarıyla dijital ortamlarda buluşarak zaman alan, kaynak tüketen ve maliyetli olan süreçleri ortadan kaldırarak hayatı kolaylaştırıyor. Hastaların lobilerde ve bekleme odalarında zaman kaybetmesinin önüne geçilen Teletıp teknolojileri, bir analize göre 2026 yılına gelindiğinde 175,5 milyar dolarlık bir pazara sahip olacak.
COVID-19 salgınıyla birlikte temassız ve uzaktan müdahalenin ne kadar önemli olduğu bir kez daha kanıtlanmış oldu. Halihazırda artan akıllı telefon kullanıcısı sayısı ve çevrimiçi olan hane halkındaki artış bu teknolojilerin gelecekte çok daha etkin kullanılabileceğine işaret ediyor.
Medikal Nesnelerin İnterneti
Nesnelerin interneti (IoT) günümüzün en çok kullanılan teknolojilerinden birisi. İnternete erişimi olan cihazların birbiriyle veri paylaşabilmesi ve senkronize bir şekilde çalışmaları hayatımızı kolaylaştırıyor. Medikal Nesnelerin İnterneti (IoMT) ise hayatları kurtarabilecek müdahalelerin gerçekleşmesini mümkün kılacak veri paylaşımını sağlıyor.
Yapılan bir araştırmaya göre tıbbi teknoloji üreten firmalar 500 bin farklı cihazla sağlık sektörüne fayda sağlamayı amaçlıyor. Giyilebilir teknolojilerden implantlara kadar pek çok cihaz kritik sağlık verileriyle hasta ve doktorları uyarıyor, önleyici tedavi uygulamalarının yapılması konusunda yol gösterici bir rol üstleniyor.
Öte yandan sağlık sektörü hastalarından edindiği veriyi bulut bilişim, büyük veri ve kablosuz teknolojiler ve yazılım servisleriyle anlamlandırmayı amaçlıyor.
Bu noktada devreye giren Medikal Nesnelerin İnterneti, dijital ve fiziksel dünyayı yakınlaştırıyor ve tanı konması, tedavi sürecine başlanması, hastanın takibinin sağlanması ve doğru müdahalenin gerçek zamanlı olarak gerçekleşmesini sağlıyor.
2017 yılında 41,2 milyar dolarlık bir pazara sahip olan IoMT pazarının 2022 yılıyla 158,1 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
Giyilebilir Sağlık Teknolojileri
Gelişen teknolojik araçların verimli sonuçlara imza atmasına paralel olarak artık günümüzde daha fazla hasta kişisel sağlık takibini günlük olarak kendisi yapmak istiyor. Bir örnekte Siren firması, giyilebilir akıllı çoraplar yardımıyla diyabet hastalarının günlük olarak ayak ısılarını kontrol edebilmelerini ve olası bir ampüte müdahalesini gerektirmeden önce hasta ve doktorun uyarılmasını sağlıyor.
Geçtiğimiz birkaç yıllık dönemde giyilebilir sağlık ürünleri pazarı hızlı şekilde büyüdü. Giyilebilir sağlık teknolojileri sadece hastalara kolaylık sağlamıyor, doktorların da hastaların sürecini gerçek zamanlı biçimde görebilmelerini mümkün hale getiriyor.
Yaygın kullanılan giyilebilir sağlık teknolojileri arasında fitness takip cihazları, akıllı saatler, giyilebilir kan basıncı monitörleri, EKG göstergeleri ve biyosensörler bulunuyor.
Artırılmış Gerçeklik
Artırılmış gerçeklik (AR) ve sanal gerçeklik (VR) teknolojisiyle çalışan uygulamalar sağlık sektöründe bir süredir kullanılıyordu. COVID-19 döneminde farklı alanlarda uzmanlaşmış sağlık çalışanlarını salgın hastalıklar ve COVID-19’lu hastalara müdahalenin öğretilmesinde hızlı eğitim vermek amaçlı kullanılan bu teknolojiler tıbbi eğitimde etkin araçlar olarak kabul ediliyor.
Derinlik algısının kritik öneme sahip olduğu, kan damarları ve sinirlerin birbirine yakın olduğu kimi müdahalelerde derinliğin kesin ve doğru bir şekilde değerlendirilebilmesi önemli hale gelirken yeni teknolojiler bu konuya çözüm getirmeyi amaçlıyor.
Bir örnekte; Maryland Blended Reality şirketi, yaralanma vakası sonrasında baskıyı hafifletmek için hastanın beynine müdahale eden doktora yardımcı olmak amacıyla bilgisayar görüntülerini gerçek dünya görüşü üzerine bindiren bir AR uygulaması kullanıyor. Bu teknoloji ile doktorlar 0,5 mm doğrulukla çalışabiliyor.
Sağlık hizmetleri alanında gerçekleşen teknolojik yenilikler hem benzeri görüşmemiş hem de şaşırtıcı şekilde ilerliyor. İnovasyona her zaman açık olan endüstri son dönemde hızlı bir ilerleme kaydederken, yaşanan gelişmeler teknoloji uzmanları ve sağlık çalışanları için de heyecan verici olarak yorumlanıyor.