Teknolojinin seyri son 20 yılda ışık hızıyla ilerliyor: Artık dijital ürünler mucitlerin adıyla anılmıyor. Odamızı aydınlatan bir ampul gördüğümüzde aklımıza Thomas Edison’un gelmesi normalken, şimdi bir teknolojiyi kullandığımızda ise onu küresel pazarda dolaşıma sokan çok uluslu firmaların ismini kullanıyoruz. Apple’ın İPod adlı yeni nesil müzik dinleme ürünü için geliştirilen Podcast ismi de buradan geliyor. Podcast’ler bugün tüm dünyada bilgisayar ve taşınabilir cihaz tüketicilerince rahatlıkla ücretli ve ücretsiz abonelikler yoluyla kullanılıyor.
Büyük Etkileşim
Peki, nedir bu podcast? Sadece dinlemeye yönelik bir eylem olduğu için çoğunlukla radyo ile karşılaştırılsa da, bilgi ve haber vermeye dönük çabası, öte yandan kısa ve sadece konuya odaklanan yapısı nedeniyle tam olarak yeni nesil radyo yayını değil. Aynı zamanda bir video çalışmasının sadece ses bölümünden de ibaret değil. Podcast’in aslında en basit şekilde “Sesli bloglama” olarak tanımlayabiliriz. Podcasting, radyo, programları, videolar gibi ağırlıklı olarak bir seri şeklinde hazırlanan dijital ürünlerin bilgisayar ya da mobil cihazlardan takip edilebilecek şekilde yayınlanması. Bu şekilde indirilmiş dosyalara podcast deniyor. Her bir podcast bölümü aslında farklı bir konuyu ele alan sesli içeriklerdir.
Tam anlamıyla da 2003’te ismini alan podcast, yeni dünyanın yeni bilgi, eğlence ve etkileşim alanı.
Öğreticilik Amacı
Bugün dünyada 100 dilde, 850 binden fazla ana başlığa sahip podcast, 30 milyon bölüm seçeneğiyle dijital dünyada dinleyicilerini bekliyor. Temel olarak ise podcast, dinleyicisine televizyon, Youtube, internet ya da radyo gibi sadece kendisiyle meşgul olmasını isteyerek de yayın yapmıyor. Araştırmalara göre bugün dünyada podcastlar en çok Playstation ve Xbox’da oyun oynarken dinleniyor. Aynı zamanda spor yaparken ve seyahat sırasında dinleniyor. Podcast’ler dinleyicinin aynı anda birden fazla konuya odaklanmasını göz önünde bulundurarak, hem bilgilendirici özelliğinden feragat etmiyor hem de dinleyicinin dikkatinin dağılmasını da hesaba katıyor. Bu nedenle araştırmalara göre bir podcast bir dinleyici tarafından mutlaka birden fazla şekilde dinleniyor. Böylece podcast’in varoluş amacı olan öğreticilik korunmuş oluyor.
Düzenli Dinliyoruz
Peki podcast’ler sadece bilgilendirmeye dönük bir çabanın ürünü mü? Bugün hiçbir ürün tek özelliğe sahip olmadığı gibi, podcast da sadece bir sesli öğretmen değil. Eğlence, müzik ve mizah da podcast’in 18 yıllık büyük yükselişinde önemli pay sahibi. Amerikalı ünlü talk showcu Conan O’Brien yayınladığı podcast’lar indirilme rekoru kırıyor. Yine ABD’de pek çok komedyen kendini daha açık ve anlaşılır ifade edebildiği gerekçesiyle podcast’ler hazırlıyor. Yapılan bir araştırmaya göre ünlü bir podcast sitesinin kullanıcıları, bu ürünlerden faydalanmak için ayda 3 ile 8 dolar arasında üyelik bedelini ödemeye hazır olduklarını dile getirdi. Yine araştırmalara göre Türkiye’deki 12 yaş üzeri internet kullanıcılarının yüzde 25’lik bölümü son 3 yıldır düzenli olarak podcast dinleyicisi konumunda.
Değeri 60 Milyar Doları Geçecek
Bir yandan içerik üretimi ve dinleyici sayısı artarken, öte yandan da podcast’ın piyasa değerinde de hızlı bir yükseliş devam ediyor. Grand View Research tarafından Ağustos 2020’de yayımlanan 150 sayfalık kapsamlı podcast market analiz raporundaki tahminlere göre 2020 sonu itibariyle 11.07 milyar dolar olan podcast’lerin toplam piyasa değerinin 2027’de 60.50 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Öte yandan podcast yayını yapan şirketler arasında da yoğun bir şekilde büyüme ve satın almalar devam ediyor. Covid-19 günlerinde dinlenme oranı yüzde 50 artan podcast’leri üreten şirketler ABD’de 400 milyon dolara varan fiyatlarla el değiştirdi.
Türkiye’de Terapi Önde
Türkiye’deki podcast dinleme alışkanlıklarına ilişkin verilere göre ise, Türk dinleyiciler podcast’i işe giderken serviste ya da otomobillerinde yol arkadaşı olarak tercih ediyor. Buna göre Türkiye’de podcast’lerin yarısından fazlası saat 06.00 ile 09.00 saatleri arasında dinleniyor. Türkiye’de en çok indirilen ve dinlenen podcast’leri ise Merdiven Altı Terapi ismiyle Deniz Dülgeroğlu’nun Covid-19 günlerindeki psikolojik tavsiyeleri, Kendine İyi Davran ile Psikolog Beyhan Budak’ın önerileri ve Nilay Örnek’in Nasıl Olunur adlı röportajları yer alıyor.
Geleceğimizi Şekillendirecek
Dünyanın 18 yıldır gündeminde olan ve her geçen gün de dinleyici ile hizmet veren şirket sayısının arttığı podcast’ler, bugünden başlayarak geleceğin medyası olma yönünde ilerliyor. Podcast’e yatırım yapan şirketlerin kârlı çıkacakları şimdiden belli olurken, dijitalleşmeyle beraber, yine uzaktan çalışma kültürünün de giderek artmasına paralel şekilde podcast üzerinden bilgi ile eğlenceye ulaşmak isteyen izleyicilerin bu alana ilgilerinin artacağı anlaşılıyor. Araştırmalara göre podcast dinleyen kitlelerin yüzde 68’i doktora, yüzde 56’sı yüksek lisans, yüzde 45’i ise üniversite seviyesinde eğitim almış. Dinleyicilerin yüzde 45’i orta ve üst düzey gelir seviyesinde yer alıyor. Podcast dinleyicilerinin yarıdan fazlasını 18-45 yaş arasındakiler oluştururken, yüzde 80’i podcast’lerin büyük bölümünü ya da tümünü dinliyor ve ortalama 6 podcast aboneliği bulunuyor.
Tüm bu verilere göre podcast dünyası giderek büyüyecek, kârlı hale gelecek ve dünyayı şekillendiren en önemli platformlar arasındaki yerini alıp, varlığını sürdürecek gibi görünüyor.
