19’uncu yüzyılda yaşayan Fransız General Napolyon, dünya tarihinde ‘Para, para, para’ sözüyle iz bırakırken, kendisi çağımızda yaşasaydı ‘Veri, veri, veri’ demesi beklenebilirdi. Çünkü bugün veri yani bilgi, paradan daha değerli. Hem kişiler, hem de şirketler için böyle. Sosyal medyanın hayatımıza girmesiyle beraber artık vücut ve yüz özelliklerimizin hepsi fotoğraf ve video yöntemiyle kayda alınıyor. Finans kuruluşlarının hesaplarına göz retinamız ve yüz şeklimizi imza olarak kullanıp girebiliyoruz. Öte yandan akıllı şehir uygulamaları ile her yerde kameralar var. Araçların plakaları, modelleri, tükettiği yakıt miktarı ve uğradığı lokasyonlar da bilgiler dahilinde. Sağlık verilerimiz de yine sanal ortamda saklanıyor. O zaman yapılması gereken, bu bilgileri güvenli bir şekilde saklamak, işlemek ve kullanıcıya en uygun şekilde geri dönüşünü sağlamak. Peki, ama nasıl?
100 Milyar Sterlinlik Veri
Covid-19, dünyada dijitalleşmenin hali hazırda hız sınırlarını aşan yükselişini daha da alevlendirdi. Yapılan araştırmalara göre dünya genelinde son 1 yılda 1 milyar kişiye yakın yeni sosyal medya kullanıcısı ortaya çıktı. Artık 4.5 milyar sosyal medya ve internet kullanıcısı var. Peki, bunca şifre, bilgi, belge, fotoğraf ve video nereye gidiyor? Daha doğrusu nerede kayıt altına alınıyor? Yanıt basit: Veri merkezlerinde. Bir araştırmaya göre sadece İngiltere’de, veri merkezlerine harcanacak para yakın zamanda 100 milyar Sterlin olacak. Bir başka deyişle 1 Trilyon TL’lik bir bütçe, bu işe ayrılacak. İşte bunca verinin oluştuğu ve saklanmak zorunda kaldığı yerde, devreye Edge Bilişim (Edge Computing) teknolojisi giriyor.
Verilerin Dönüşü İçin
Bilgi teknolojisi mimarisi anlamına gelen Edge Bilişim, aynı zamanda hibrit bulut ismini de taşıyor. Edge Bilişim, verilerin yaratıldıkları yerin daha yakınında işlenmesini ve analiz edilmesini sağlıyor. Küçük ve büyük tüm veriler daha hızlı ve daha kapsamlı analiz ediliyor, uzun zamanlı saklamalar buluta yönlendiriliyor. Veriler işlenmek üzere bir ağdan geçerek buluta ya da veri merkezine aktarılmıyor. Bu sebeple gecikme süresi de önemli ölçüde kısalıyor. Uzmanlar, hesaplama konusundaki gücünü ağların en uç kısımlarına dahi taşıyabilen Edge Computing’in bu anlamda ciddi bir rahatlama getirdiğini söylüyor. Geleceğin, Edge Bilişim ile şekilleneceğini söylemek mümkün.
Analizler İçin Gerekli
Verilerin işlenmeden yollanması gecikmelere neden olur. Daha fazla merkezi kaynak yatırımı ve daha fazla karmaşaya neden olur. İşte bu noktada Edge Bilişim devreye giriyor. Bir sensör veya IOT cihazı, bilgisayar veya duruma göre bir veri merkezi olabilir. Verilerin uç noktalarda işlenmesi, temizlenmesi, sadeleştirilmesi gibi işlemleri yapıyor. İçerik yayını, otonom araçlar ve cihazlar, sağlık sektörü, sanal gerçeklik, akıllı şehirler alanında kullanılıyor. Ayrıca özellikle yasal gereksinimler kaynaklı bazı projeler için de en ideal çözüm. Bulut bilişimi tamamlayıcı özelliği ile, merkezi veri merkezlerini besleyen uç noktalardaki hassas hesaplamaları yaparak daha doğru verinin hızla iletilmesini sağlıyor.
Hızda Büyük Yükseliş
İlerleyen yıllarda, verilerin daha da artması ve dünyanın daha dijital hale gelmesiyle beraber Edge Bilişim’in de önemi giderek artacak. Akıllı şehirler, sosyal medya, dijital finans ve diğerleri. Hepsi bir şekilde Edge Bilişim’den faydalanacaklar. Çünkü Edge Bilişim ile daha hızlı ve daha tutarlı bilgiye sahip olunacak. Aynı zamanda bu teknoloji ile şirketlerin dijital dönüşümü daha çabuk şekilde gerçekleşecek. Hayatımızda özellikle akıllı şehircilik anlamında sade vatandaşın, etkisini trafik düzeninde daha çok göreceği Edge Bilişim, özellikle meslek profesyonellerinin verileri daha hızlı işlemesini beraberinde getirecek.
Hizmet Kalitesi Artacak
Edge Bilişim ile dijitalleşen dünyada verinin hem toplanması, hem işlenmesi, hem işlenmiş halinin geri dönüşü daha sağlıklı sağlanabilecek. Bir doktor, dijital ekranında hastasının sadece tahlil sonuçlarını görmeyecek aynı zamanda hastasının sağlık kuruluşuna başvurmadan önceki nabız, oksijen ve kan değerlerini de görerek daha hızlı karar verebilecek. Bir tüketici, giysi mağazasına gittiğinde Edge Bilişim sayesinde alışveriş alışkanlıklarından yola çıkan sistem ona zaman kaybettirmeden kendi tarzı ve ölçüleri doğrultusunda kıyafet seçeneklerini sunacak. Yola çıkıldığı zaman navigasyon sadece trafik sıkışıklığı ve alternatif yolları göstermeyecek, sürücünün lokasyon verilerini de değerlendirerek ona gezi ya da dinlenme alanlarını da sunarak, sürüşünü keyifli hale getirecek.
Özetle Edge Bilişim ile dünyada işlenen ve hızla ulaştırılan veri sayesinde, her şey daha dijital hale gelip, hizmet çeşitliliği ve kalitesi artacak.